|
Меню сайта
Календарь
Статистика
Онлайн всего: 1 Гостей: 1 Пользователей: 0 |
УченикамCаха литературатыгар сыл аҥардааҕы хатылааhын. 6 кылаас.
1. Үтүөнү ба5арыы фольклор ханнык жанрын уратытай:
а. чабыр5ах б. анда5ар в. алгыс г. кырыыс
2. "Эрчимэн Бэргэн" ханнык жанрга киирэрий?
а. сэhэн б. олоӊхо в. үhүйээн г. остуоруйа
3. "Эрчимэн Бэргэн" автора?
а. С.Васильев б. Күннүк Уурастыырап в. Эллэй
4. Эрчимэн Бэргэни уонна Араат Мохсо5олу ким киксиhиннэрэн охсуhуннарарый?
а. Уот Урбалдьын б. Кыталык кыыл в. Өксөкү кыыл
5. Эрчимэн Бэргэн кими кэргэн ыларый?
а. Айталы Куону б. Хаачылаан Куону в. Тыӊаары Куону
6. "Майа5атта Бэрт Хара" сэhэн хаhааӊӊы кэми көрдөрөрүй?
а. Омо5ой Баай кэмин б. Революция иннинээ5и кэми в. Дыгын Тойон кэмин
7. Майа5атта хас сааhыгар диэри босхоӊ буолан сыппытый?
а. 9 б. 10 в. 11 г. 12
8. Майа5атта Дыгын оонньууларыгар кыайан баран манньатын тугу көрдүүрүй?
а. Сүүрбэ биэс сылгы б. Сүүс сүөhү в. Тыӊаары Куону
9. Манчаары о5о сылдьан сөбүлүүр остуоруйата
а. "Мэник Мэнигийээн" в. "Чаачахаан уонна Алаа Мо5ус"
б. "Чурум-Чурумчуку" г. "Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин"
10. Чоочо баай Манчаарыга кимий?
а. тойон б. таай в. а5а г. аба5а
11. "Манчаары Баhылай" жанра
а. кэпсээн б. сэhэн в. новелла
12. Манчаары кэтэhэр остуоруйаhыт, хара5а суох о5онньоро
а. Кэhэх Дьаакып б. Дьадаӊы Дьаакып в. Кэлэ5эй Дьаакып
13. Айымньылар автордарын булан суруй
1. "Дьүhүн кубулуйумтуо"-
2. "Тиэтэйбит" -
3. "Тураахтаах күүдээх"-
4. "Хачыгыр"-
5. "О5о куйуурдуу турара"-
6. "Чүөчээски"-
Автордар: Эрилик Эристиин, Суорун Омоллоон, Н.Неустроев, Күн Дьирибинэ, А.И.Софронов, П.А.Ойуунускай.
14. Ханнык герой "Тиэтэйбит" комедия5а суо5уй?
1. Омуннаах Уйбаан 2. Күөс Бүөтүр 3. Күтүр Көстөкүүн
15. Күүдээхтээх тураах туох санааттан до5ордоспуттарый?
16. А.Софронов "Дьүhүн кубулуйумтуо" кэпсээнин сүрүн геройа Миитэрэй хос аата?
17. Омуннаах Уйбаан туох иhин күлүүгэ барарый?
18. Айымньылар жанрдарын быhаар
1. "Дьүhүн кубулуйумтуо"-
2. "Тиэтэйбит" -
3. "Тураахтаах күүдээх"-
Жанрдар: үгэ, кэпсээн, сэhэн, драма, комедия, хоhоон, поэма
19. "Тураахтаах күүдээх" айымньы автора?
1. Күн Дьирибинэ б. Н.Неустроев в. Эрилик Эристиин
20. Тэмэлдьигэн Миитэрэй дьаарбайа барарыгар ханна кэтэр саӊа хара таӊас болтуотун кэтэрий?
21. Омуннаах Уйбаан ойо5ун аата
1. Марыына 2. Аллаах Алааппыйа 3. Огдооччуйа
22. Омуннаах Уйбаан ойо5о өлбүтүн туhунан ханна истэрий?
23. Хачыгыр олорбут, о5о сааhа ааспыт алааhа
1. Кыбыттар 2. Толугур 3. Өргөннөөх
24. Ханнык айымньыттан быhа тардыыный?
А. "Күhүӊӊү күн, ойуур кэтэ5эр түhэн, халлаан ар5аа өттүнээ5и былыттарга тыкпыт сардаӊаларга улам-улам өhөн бардылар. Барык-сарык аа-дьуо халыйан кэлэр. Арыылаах алааhы бүрүйэн кэбистэ. Тыас-уус суох, уу чуумпу."
25. Ким мэтириэтэй?
"Көлөhүн иӊэн биллибэт буолбут сиидэс ырбаахытын нэлэкэйдэммит, сүүhүн көлөhүнэ иэдэhинэн таӊнары саккыраан хара чуо5ур оӊорбут, уhун синньигэс хатыӊыр ..."
- Хачыгыр. "Хачыгыр". Эрилик Эристиин
- Күөттэ. "Дьүhүн кубулуйумтуо". А.И.Софронов
26. Ким тылай? Айымньы аата, автора
" Кырдьык, сөпкө этэ5ин. Мин бэйэм да ону саныы олоробун. Куоракка, эмээхсиним өлбүтүн истэн баран, санаабытым; бэйи таарыйа Бүөтүр кырдьа5аска сылдьан, кэпсэтэн ааhыыhыкпын диэн. Хата онтукам сатаныах курдук буолсу дьи."
27. "Дьүhүн кубулуйумтуо" кэпсээн геройдарын ааттарын ситэр.
а. Тэмэлдьигэн... б. Күөттэ...
в. Уйбаан... г. Күлүк...
28. Ханнык айымньыттан, ханнык геройга сыhыаннаа5ый?
"Айа5а кытарда, антах хайыста.
Атаhын кытта аанньа ахтан кэпсэппэтэ"
29. Олоҕу уус-ураннык дьүһүйэр, субу буола турар курдук геройдар кэпсэтиилэрин таҥыынан суруллубут литература биир көрүҥэ
а. эпос б. лирика в. драма
30. Хачыгыр сааһа
а. 10 б. 11 в. 13
31. Сыыһы-бөҕү сытырҕалыы сырытта
а. тураах б. ыт в. күүдээх
32. Хачыгыр саамай бастыҥ баҕата
а. тото аһааһын б. үөрэххэ киирии в. ичигэс таҥас
Саха литературатыгар сыллааҕы хонтуруолунай үлэ.7 кылаас.
Норуот тылынан уус – уран айымньыта
1. Үтүөнү баҕарыы фольклор ханнык жанрын уратытай?
а. чабырҕах б. андаҕар в. алгыс
2. Норуот ырыатын темата хас бөлөхтөөҕүй?
а. 2 б. 3 в. 4
3. Иитэр сүөһүнү күрүөлээҥ, төрөтөр оҕону уйалааҥ
а. ыһыах алгыһа б. уруу алгыһа в. булчут алгыһа
4. Тэллэҥэс туос саҕа
Кинигэтин тэлгээбит.
а. тэҥнээһин б. эпитет в. метафора
5. "Балыксыт алгыһын" ситэрэн суруй
Унаар – тунаар хочолоох
Киэҥ – мичээр эбэкээм,
_____________________________________
_____________________________________
_____________________________________
____________________________________
6. "Аҕыс иилээх-саҕалаах, атааннаах - мөҥүөннээх, айгыр-силик аан ийэ дайдыбыт"
а. эпитет б. тэҥнээһин в. метафора
7. Олох-дьаһах туһунан норуот ырыата
а. "Ат ырыата" б. "Чабычах ырыата" в. "Кыталык ырыата"
8. Сиэр-туом тойуктарыгар киирбэт жанр
а. алгыс б. андаҕар в. чабырҕах
9. Кэтит суолгун Уһун суолгун
Кэһиэм суоҕа, Оймуом суоҕа.
а. алгыс б. андаҕар в. кырыыс
10. Ханнык алгыска ким "Кэргэн иитиитэ эрэй буолла..." диирий?
а. "Уруу алгыһа" б. "Булчут алгыһа" в. "Балыксыт алгыһа"
11.
Анда5ар Дьоӊӊо – сэргэ5э үтүөнү ба5арыы, үтүөнү көрдөhүү
Кырыыс ураты эппиэттээх түбэлтэ5э этиллэр кэhиллибэт бигэ тыл, кытаанах халбаӊнаабат эрэннэрии.
Алгыс Дьоӊӊо – сэргэ5э куhа5аны ба5арыы, өстөө5ү өhөрүү, аhары барбыты самнарыы
12. Өс хоhоонун ситэр: «Саха о5уhун мииннэ да ……………….., оhо5ун иннигэр олордо да ……………………..»
Эпическэй айымньылар.
1. А.И.Софронов төрөөбүт нэһилиэгэ
а. IV Дьохсоҕон б. III Дьохсоҕон в. I Дьохсоҕон
2. "Кыһыҥҥы хараҥа киэһэ, муус маҥан хаар сабыылаах толоон ортотугар саах сыбахтаах саха балаҕана, туох эрэ курдук харааран, барыйан турара."
(Ханнык айымньыттан?)
3. "Куоратчыт" кэпсээн геройа Уһун Ыстапаан аҕатын аата?
а. Макаар б. Быыпсай оҕонньор в. Кэлтэгэй Ылдьаа
4. "Дьадаҥы саха эрэйдээх мас балаҕана барыкка баттатан, хараҥаҕа хаайтаран, дьыбарга бохторон, өрүтэ тыыммахтаан тыын киллэриннэҕинэ - үөлэс үүтүн устун, дөрүн-дөрүн буола-буола, бугул-бугул саҕа кутаа уот өрүтэ ыһыллан тахсан дьиэ үрдүн хаарын кытар-кытар гына сырдаппахтаан ылара." (Ханнык айымньыттан?)
5. Бассабыык Мэхээчэ туох иһин өлөрүй?
6. Айымньыттан быһа тардыылар төһө сөпкө ылыллыбыттарый? Сыыһалаах буоллаҕына көннөр.
• Макаарга алдьархай бөҕө буолла: саһаан түстэ.
• Ачаа Уйбаан - балаҕан баһылыга, алаас ытык иччитэ, арҕахтаах эһэ бэйэтэ тахсан сылдьарын курдук, оҕонньор.
7. Г.С.Угаров "Баһырҕас" кэпсээнэ ис хоһоонунан кэпсээн хайа жанрыгар киирэрий?
а. олох-дьаһах туһунан в. сатирическай
б. фантастическай г. гражданскай сэрии туһунан
8. Күндэлэй туһунан кыра кээмэйдээх кэпсээннэри ким суруйбутай?
а. Н.А.Габышев в. Суорун Омоллоон
б. А.И.Софронов г. Г.С.Угаров
Лирическэй айымньылар
1. А.Е.Кулаковскай Таатта улууһун хаһыс Дьохсоҕон нэһилиэгэр төрөөбүтэй?
а. V, б. III, в. IV, г. I
2. А.И.Софронов "Ыччат сахаларга" диэн хоһоонун ситэрэн биэр
а. Уруккулуур удьуордарбыт
Уруйдаабыт олохторун
Умнубакка ...,
3. А.И.Софронов Баку куоракка Бүтүн Союзтааҕы тюркологическай V съезкэ кимниин кыттыыны ылбытай?
а. А.Е.Кулаковскайдыын в. Г.Угаровтыын
б. И.Н.Бараховтыын г. П.Ойуунускайдыын
4. П.А.Ойуунускай "Муора" хоһооно хайа куоракка суруллубутай?
а. Москва б. Якутск в. Ленинград г. Ялта
5. В.М.Новиков литератураҕа киирбит маҥнайгы хоһооно
а. "Соҕотох хахыйах" в. "Олох"
б. "Кыайыы күнэ" г. "На севере диком"
6. С.С.Васильев 1907 сыллаахха Бороҕон улууһун хайа нэһилиэгэр төрөөбүтэй?
а. Тумул б. Суотту в. Таатта г. Амма
7. Чохоо диэн тыл суолтата
а. чоху б. мас чааскы в. оонньуу аата г. этэрбэс
8. “Өндөрүүскэ тиэтэйбэт" уонна "Хаппытыан" мелодияларын автора
а. П.Н.Тобуруокап в. К.Уурастыырап
б. Х.Максимов г. Т.Сметанин
9. Кириэстии рифма схемата
а. аа, бб б. аб, аб в. аб, ба г. аа, аа
10. П.Ойуунускай "Өрүөл кэриэһэ" хоһоонугар ханнык историческай событие көстөрүй?
а. Ильмень күөллээҕи кыргыһыы б. Саһыл Сыһыытааҕы кыргыһыы
11. А.Е.Кулаковскай "Кэччэгэй баай" хоһооно хаһан суруллубутай уонна бэчээттэммитэй?
а. 1907, 1922 в. 1907, 1924
б. 1907, 1925 г. 1907, 1926
12. Поэт "Куорат кыргыттара" хоһооҥҥо хаһыс үйэ кыргыттарын хоһуйарый?
а. ХVIII б. ХIХ в. ХХ г. ХХI
13. А.Софронов "Ыччат сахаларга" хоһоонун формата
а. аллитерационнай б. силлабическай
14. П.А.Ойуунускай хоһооно буолбатах
а. "Муора" б. "Крым" в. "Байҕал таптала" г. "Лена өрүс"
15. Куустарыы рифма схемата
а. а. аа, бб б. аб, аб в. аб, ба г. аа, аа
16. "Улуу Ильмень" баллада хаһыс хайыһардьыттар биригээдэлэригэр анаммытый?
а. 17-с б. 18-сыс в. 19-ус г. 22-с
17. П.Н.Тобуруокап хас хоһооно ырыа буолбутуй?
а. 140 б. 162 в. 168 г. 170
18. Өндөрүүскэ туох дуоһунастааҕый?
а. биригэдьиир б. председатель в. суотчут
19. Саха Республикатын народнай поэта П. Н. Тобуруокап хас сыллаахха, ханна күн сирин көрбүтэй?
a) 1917 с. Үөһээ Бүлүү улууһугар
b) 1915 с. Таатта улууһугар
c) 1920 с. Горнай улууһугар
20. П. Н. Тобуруокап саха литературатыгар ханнык поэт быһыытынан биллэрий?
a) ырыанньык – поэт
b) сатирик – поэт
c) лирик - поэт
21. «Өндөрүүскэ тиэтэйбэт» уонна «Хаппытыан», бу ханнык хоһоонноруй?
a) Юмористическай
b) Лирическай
c) Историческай
Драматическай айымньылар
1.
Комедия Олоҕу оонньоон көрдөрөр айымньы
Драма Олоххо буолар сытыы утарсыылары өрө күүрүүлээхтик, тыҥааһыннаахтык көрдөрөр драматическай айымньы
Трагедия Олоххо буолар көстүү күлүүлээх, көрдөөх өттүн чорботон көрдөрөр драматическай айымньы
2. "Ньургуһун уонна Лоокуут" диэн сэһэни ким суруйбутай?
А. Дьүөгэ Ааныстыырап Б. Николай Якутскай
В. А.Грин В. Т.Сметанин
3. "Лоокуут уонна Ньургуһун" хас хартыыналаах драманый?
А. 2 Б. 5 В. 8 Г. 9
4. Лоокуут аҕата
А. Күһэҥэй Б. Нараҕан В. Баһыкка Г. Сэрбэкэ
5. Баһыкка кыыһын кимиэхэ кэргэн биэрээри гынарый?
А. Лоокуукка Б. Мөлчөскө В. Мардьааһайга Г. Сэрбэкэҕэ
6. Мөлчөстөөх Нуннуур кимнээхтэрий?
А. тулаайахтар Б. баай ыал оҕолоро
В. дьадаҥы ыал оҕолоро Г. Күһэҥэй сиэннэрэ
7. Мөлчөс Лоокууту ханна көрсөн Ньургуһун өлбүтүн туһунан алдьархай сураҕы этэрий?
А. Балаҕан иһигэр Б. Бүлүү өрүс тааһыгар В. хара тыаҕа
8. Күһэҥэй оҕонньор ханна төрөөбүтүй?
А. Бүлүүгэ Б. Сунтаарга В. Аммаҕа Г. Тааттаҕа
9. Күһэҥэй хас сыл куругар иилинэн сылдьыбыт чохороонун Лоокуукка бэлэхтиирий?
А. 20 Б. 30 В. 40 Г. 50
10. Сэрбэкэ диэн кимий?
А. кинээс Б. хамначчыт В. атыыһыт Г. дьадаҥы киһи
11. Ньургуһуну түүн үөһэ хараҥа ойууртан (хоруоптан) ким быыһаабытай?
А. Күһэҥэй Б. Лоокуут В. Нараҕан Г. ааһан иһэр киһи
12. Лоокууттаах Ньургуһун хаһааҥҥыттан билсэллэрий?
А. улаатан баран Б. оҕо эрдэхтэриттэн В. аҕыйах хонуктан бэттэх
13. Баһыкка Ньургуһуну Мардьааһайга биэрэр сураҕын истээт, Лоокуут хайаары гынарый?
А. Өлөөрү гынар Б. Ньургуһуну уораары
В. Нуннууру кэргэн ылаары Г. кыыл бараары гынар
Н.Якутскай "Көмүстээх үрүйэ" сэһэнинэн тургутук тест.
1. Хас сыллаахха "Таджикфильм" бу сэһэн сюжетынан киинэ устубутай?
А. 1941 Б. 1945 В. 1972 Г. 1971
2. Автор сэһэнин хайа сир кыһыл көмүс кылаатын арыйбыттарыгар анаабытый?
А. Муома Б. Кураанах үрүйэ В. Алдан Г. Мирнэй
3. Уйбаанча көмүһүн кимиэхэ атыылаан көмүһү бас билии иһин мөккүөрү төлө тардарый?
А. Осиповка Б. Опариҥҥа В. Камомураҕа Г. Тарабыыкыҥҥа
4. Сэдьүк оҕонньор Уйбаанчаҕа кимий?
А. абаҕа Б. аҕа В. доҕор Г. убай
5. Уйбаанча көмүһү хантан буларый?
А. Кураанах үрүйэттэн Б. хайа тэллэҕиттэн В. сис тыаттан
6. "Маамыкта" диэн тугуй?
А. мамонт Б. ийэ В. от Г. быа
7. Уйбаанча өстөөҕө
А. Адычча Б. Ньэмэк кинээс В. Тарабыыкын
8. Сэдьүк оҕонньор өлөрүгэр тиһэх тыллара...
А. "Кыһыл көмүс..." Б. "Кыһыл көмүһү туһан..."
В. " Кыһыл көмүһү нууччаларга атыылаа" Г. " Кыһыл көмүһү кистээ"
9. Тарабыыкын Рыдзинскай этэрээтин кытта хас сыллаахха кэлбитий?
А. 1917 Б. 1918 В. 1919 Г. 1922
10. Бандьыыттар Уйбаанча тугун эчэтэллэрий?
А. хараҕын Б. атаҕын В. төбөтүн Г. илиитин
11. Японнар этэрээттэрин командира
А. Бан Мин-Ли Б. Камомура В. Опарин
12. Н.Якутскай төрөөбүт сирэ
А. Сунтаар Б. Үөһээ Бүлүү В. Бүлүү Г. Чурапчы
13. Кини айар үлэтин ханна олорон саҕалаабытый?
А. Москваҕа Б. Владивостокка В. Молдавияҕа
14. Уйбаанчалаах ханнык омуктарый?
А. эбэҥкилэр Б. юкагирдар В. сахалар Г. нууччалар
15. Уйбаанчалаах Сэдьүк куруутун бултуур сирдэрэ
А. Учур Дьааҥыта Б. Орто Салаа үрэх В. Чыыстай
16. Уйбаанча ойоҕун аата
А. Арапаас Б. Ньэмэк кинээс кыыһа В. Арапыай
17. Японецтар "Омиками" диэн тылларынан тугу гыналларый?
А. быраһаайдаһаллар Б. хайгыыллар
В. дорооболоһоллор Г. махтаналлар
18. Кыһыл этэрээт командира кимий?
А. Тарабыыкын Б. Бертин В. Урбанча Г. Кулааһай
19. Адычча диэн туох киһиний?
А. баай киһи Б. бандьыыт В. сэнэх соҕус киһи Г. дьадаҥы
20. Опарин атыыһыт хайа куорат олохтооҕой?
А. Маньчжурия Б. Сахалин В. Благовещенскай
21. Япон этэрээтэ хайа куоракка киирбитий?
А. Маньчжурия Б. Сахалин В. Благовещенск Г. Алдан
22. Адычча уолун аата
А. Урбанча Б. Кулааһай В. Баһылай Г. Уйбаанча
Тургутук. 5 кылааска үөрэппити хатылааhын.
Текст. Этии. Тыл. Дор5оон.
1. Текст диэн тугуй?
а) Этиилэртэн турар.
б) Этиилэр ханнык ба5арар бэрээдэгинэн туруохтарын сөп.
в) Этиилэр ис хоhооннорунан ситимнэрэ суох буолуон сөп.
г) Ааттаах буолуон сөп.
д) Тиэмэлээх уонна сүрүн санаалаах буолар.
2. Текст хас чаастан турарый?
а) 2
б) 3
в) 4
3. Этии туохтан турарый?
а) биир эбэтэр хас да тылтан
б) биир эбэтэр хас да сүhүөхтэн
в) биир эбэтэр хас да буукубаттан
4. Этии көрүӊнэрин быhаар:
Сэhэн Төhө кэрэ эбитий?
Ыйытыы Төрөөбүт дойдугун харыстаа!
Соруйуу Саас хаар хараарыыта ойуурга үчүгэй.
5. Этии тутах чилиэннэрэ.
а) ойо5ос чилиэн
б) туhаан
в) кэпсиирэ
6. Тэнийбит этии диэн тугуй?
а) тутаах уонна ойо5ос чилиэннэрдээх этии
б) тутаах чилиэннэрдээх этии
7. Этии ханнык чилиэннэрэ биир уустаах буолуохтарын сөбүй?
а) туhаан
б) кэпсиирэ
в) ойо5ос чилиэн
8. Биир уустаах чилиэннээх этиини аннынан тарт.
а) Сардаана Туйааралыын тэллэйдии бардылар
б) Сардаана, Туйаара тэллэйдии бардылар.
9. Этии биир уустаах чилиэннэригэр ханнык сурук бэлиэтэ туттулларый?
а) тире
б) соппутуой
10. Илин, кэлин аhа5ас дор5ооннору быhааран сурааhынынан холбоо.
Кэлин и, э, ү, ө
Илин ы, а, у, о.
Тыл оло5о уонна сыhыарыыта.
1. Тыл састааба туохтан турарый?
а) оло5о
б) сыhыарыыта
в) дор5ооно
2. Сыhыарыылар тугу көрдөрөллөрүн быhааран сурааhынынан холбоо.
- лар идэни
-hыт элбэ5и
- лаах куччатан
-чаан туохтаа5ы
-ааччы
3. – таа5ар диэн ханнык сыhыарыыный?
а) тылы үөскэтэр
б) тылы ситимниир
4. Үөскэтэр сыhыарыы болдьох бэлиэтин ый
а)
б)
в)
5. Ситимниир сыhыарыы болдьох бэлиэтин ый.
а)
б)
в)
6. Куобахчааннарга диэн тыл сөпкө састаабынан ырытыллыбытын бул.
а) куобах – чаан – нар – га
б) куобах – чаан – нар – га
в) куобах - чааннарга
7. Нууччалыы суруллар тыл оло5ор наар илин аhа5ас дор5оон (и; е; э) баар буолла5ына, сыhыарыыга ханнык дор5оон сурулларый?
а) а; у
б) э; и
в) а; у; ы
8. Нууччалыы суруллар тыл оло5ор биир эмэ кэлин аhа5ас дор5оон буукубата (а; о; ы; у) эбэтэр ё, ю, я баар буолла5ына, сыhыарыыга ханнык дор5оон сурулларый?
а) э; и
б) а; у; ы
в) а; о; э
9. Нууччаттан киирбит тыллар сыhыарыыларын сурааhынынан холбоо.
Фельдшер га
Компьютер гэ
Милиционер гэ
Инженер га
10. Нууччаттан киирии тылга сыыhа сыhыарыы эбиллибитин булан аннынан тарт.
Операцияны, президены, республиканскай, учебнигы.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||